Roses_street. (2023).

Wat is ACT?

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een wetenschappelijk onderbouwde methode die helpt om anders met negatieve gedachten om te gaan (Hayes et al., 2006). In plaats van te vechten tegen onzekerheid of angst, leer je om negatieve gedachten te accepteren en je aandacht te richten op wat echt belangrijk voor je is. Daarom is ACT effectief voor studenten die worstelen met een laag zelfbeeld (Ong et al., 2017).

Lees verder: Zelfverzekerd studeren met ACT: zo werkt het!

ACT bestaat uit zes kernprocessen:

• Acceptatie: Sta open voor moeilijke gevoelens in plaats van ze te onderdrukken.
• Defusie: Neem afstand van negatieve gedachten door ze minder serieus te nemen.
• Het Zelf als context: Zie jezelf als meer dan je gedachten en emoties.
• Mindfulness: Leef in het moment zonder te oordelen.
• Waarden: Ontdek wat jij belangrijk vindt in het leven.
• Toegewijd handelen: Zet stappen in de richting van je doelen, ondanks onzekerheid (Hayes et al., 2006).

Waarom is ACT effectief?

Onderzoek toont aan dat ACT helpt bij stress, angst en een laag zelfbeeld (Ong et al., 2017). Dit komt doordat ACT je mentale flexibiliteit vergroot, waardoor je minder vastzit in negatieve denkpatronen. Mentale flexibiliteit betekent dat je beter kunt omgaan met tegenslagen, zonder dat ze je volledig uit balans brengen (Kashdan & Rottenberg, 2010). Daarom wordt deze methode steeds vaker gebruikt in e-health interventies voor studenten (Ong et al., 2017).

Studenten ervaren vaak prestatiedruk, zowel vanuit hun omgeving als door hun eigen verwachtingen. ACT helpt om deze druk te relativeren en om te gaan met de stress die daarmee gepaard gaat. Door je niet blind te staren op negatieve gedachten, maar je aandacht te richten op je waarden, kun je effectiever en met meer voldoening studeren (Hayes et al., 2012).

ACT en studenten met een laag zelfbeeld

Veel studenten ervaren onzekerheid over hun capaciteiten, sociale situaties of de toekomst. Dit kan leiden tot uitstelgedrag, faalangst of perfectionisme (Pearson, 2006). ACT helpt je om deze onzekerheid te accepteren zonder dat het je blokkeert. Door te leren handelen naar je waarden, ontdek je hoe je met meer zelfvertrouwen en rust kunt studeren.

Een belangrijk onderdeel van ACT is het loslaten van de strikte overtuiging dat je gedachten altijd waar zijn. Veel studenten denken bijvoorbeeld: “Ik ben niet slim genoeg” of “Anderen kunnen dit beter dan ik”. ACT leert je om deze gedachten te zien als simpelweg woorden in je hoofd, niet als absolute waarheden (Harris, 2009). Dit kan een enorme opluchting zijn en geeft ruimte om je te richten op wat jij écht belangrijk vindt.

Aan de slag met ACT

Enthousiast geworden? Op deze website kun je aan de slag met het kernproces Defusie. Dit helpt je om meer afstand te nemen van je gedachten en ze minder serieus te nemen. Hier vind je oefeningen om direct aan de slag te gaan met defusie. Het helpt je in te zien dat je gedachten niet altijd de waarheid hoeven te zijn (Hayes et al., 2006).

Wil je je verder verdiepen in ACT en de principes toepassen op je eigen leven? In dit boek neemt Gijs Jansen je stap voor stap mee in de wereld van ACT en reikt hij je oefeningen aan om meer uit je leven te halen.

Met ACT kun je leren om op een gezondere en positievere manier met jezelf en je studie om te gaan. Je hoeft niet langer verstrikt te raken in negatieve gedachten, maar kunt met vertrouwen en veerkracht je academische doelen nastreven.

Hassan, M. (2024)

Bronnen

• Harris, R. (2009). ACT Made Simple: An Easy-To-Read Primer on Acceptance and Commitment Therapy. New Harbinger Publications.
• Hassan, M. (2024) Mental health therapy counseling [Illustratie]. Pixabay. Geraadpleegd op 9 maart 2025 van https://pixabay.com/vectors/mental-health-therapy-counseling-8845689/
• Hayes, S. C., Strosahl, K. D., & Wilson, K. G. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: An Experiential Approach to Behavior Change. The Guilford Press.
• Hayes, S. C., Villatte, M., Levin, M., & Hildebrandt, M. (2012). Open, aware, and active: Contextual approaches as an emerging trend in the behavioral and cognitive therapies. Annual Review of Clinical Psychology, 7, 141-168. https://doi.org/10.1146/annurev-clinpsy-032210-104449
• Jansen, G., (2020). Uit liefde voor jezelf. Uitgeverij Thema. Verkregen via Bol.com.
• Kashdan, T. B., & Rottenberg, J. (2010). Psychological flexibility as a fundamental aspect of health. Clinical Psychology Review, 30(7), 865-878. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2010.03.001
• Ong, C. W., Levin, M. E., & Twohig, M. P. (2020). Beyond Acceptance and Commitment Therapy: Process-Based Therapy. The Psychological Record, 70(4), 637–648. https://doi.org/10.1007/s40732-020-00397-z
• Pearson, B. L. (2006). Acceptance & Commitment Therapy for Anxiety Disorders: A Practitioner’s Treatment Guide to Using Mindfulness, Acceptance, and Values-Based Behavior Change Strategies. Journal Of Contemporary Psychotherapy, 36(4), 191–192. https://doi.org/10.1007/s10879-006-9024-y
• Roses_street. (2023) AI generated student minimalist [Illustratie]. Pixabay. Geraadpleegd op 9 maart 2025 van https://pixabay.com/illustrations/ai-generated-student-minimalist-8451036/